در دل شهر تاریخی راین در استان کرمان، بنایی باشکوه و خشتی به نام قلعه راین قرار دارد که با قدمتی بسیار، یکی از بزرگترین بناهای خشتی ایران و جهان به شمار میرود. این ارگ تاریخی که بر بلندای تپهای ساخته شده، در گذشته محل زندگی مردم، حاکمان و محل دفاع از شهر بوده است.
دیوارهای بلند، برجهای دیدهبانی، کوچههای باریک و خانههای سنتی درون ارگ، نشاندهنده سبک زندگی و معماری دوران قدیم است. امروزه ارگ راین به عنوان یکی از جاذبههای مهم گردشگری کرمان، هر ساله گردشگران زیادی را به سوی خود جذب میکند و فرصتی برای آشنایی با تاریخ، هنر و فرهنگ کهن ایران فراهم میسازد. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا با این بنای تاریخی بیشتر آشنا شوید.
راین شاهراه کویر
راین شاهراه کویرراین، شهری دیدنی و کویری است که به دلیل زیباییهای طبیعی و تاریخی به پردیس کویر ایران معروف شده است. این شهر در مسیر ارتباطی شرق به غرب کشور قرار دارد و در گذشته به عنوان یکی از منازل تجاری و محل تبادل کالا نقش مهمی ایفا میکرد. با ورود به راین، نخستین چیزی که توجه همه را جلب میکند، برجها و گنبدهای قلعهای خشتی است که روزگاری محل زندگی، پناهگاه و دژ دفاعی مردم شهر بوده است. این بنای تاریخی با نام ارگ راین شناخته میشود که به ارگ بم شباهت زیادی دارد.
تاریخچه قلعه راین
تاریخچه قلعه رایناستان کرمان قلعههای تاریخی متعددی دارد که هر کدام ویژگیهای خاصی دارند. در میان این قلعهها ارگ راین یکی از معروفترین و ارزشمندترین قلعههای خشتی ایران است که قدمت آن به دوران ساسانیان بازمیگردد. در میان قلعه های ایران ارگ راین خواهر بزرگتری به نام بم دارد که قدمت آن ارگ بیشتر از ارگ راین است. این قلعه مانند ارگ بم، بهدلیل قرار گرفتن در مسیرهای مهم تجاری از شمال به جنوب خراسان، گواشیر، کرمان تا بندرعباس و از غرب به شرق فارس تا بلوچستان از موقعیت حساس و تجاری ویژهای برخوردار بوده و به همین جهت در طول تاریخ بارها مورد تهدید اقوام و دولتهای مختلف قرار گرفته است.
در دوره نادرشاه افشار، قلعه راین محل حکومت میرزا حسینخان راینی و سپس پسرش محمدعلیخان در عصر زندیه بود. این ارگ تاریخی نهتنها محل اقامت حاکمان، بلکه محل زندگی خانوادهها، تاجران، کشاورزان، پیشهوران و سایر اقشار جامعه نیز بوده است. همچنین، کاروانهای تجاری که از این منطقه عبور میکردند، از ارگ بهعنوان محل استراحت و داد و ستد کالا استفاده میکردند.
پس از ورود اسلام، قلعه راین بیشتر جنبه نظامی پیدا کرد و در زمان حملات و خطرات، مردم شهر به آن پناه میبردند. در متون تاریخی آمده که در دوران یزدگرد سوم، سپاه عرب به فرماندهی مجاشع بن مسعود سلمی نتوانست این دژ مستحکم را باز کند.
همچنین در قرن ششم هجری، در جریان نبرد میان بهرامشاه و ملک ارسلان، مردم راین با خروج از قلعه به حمایت از ملک ارسلان جنگ را به نفع او پایان دادند. گر چه قلعه راین در طول تاریخ در اثر حوادث طبیعی و انسانی آسیبهای زیادی دیده، اما با تلاش فراوان و مرمت و بازسازی، این بنای باشکوه همچنان استوار ایستاده و شکوه تاریخی خود را حفظ کرده است.
وجه تسمیه ارگ راین
وجه تسمیه ارگ راینقلعه راین نام جذاب خود را از شهری که در آن قرار دارد، گرفتهاست. راین از دو واژه راه و این به معنی راه این گرفته شده است. برخی نیز میگویند رایین نام یکی از سرداران بزرگ ایرانی در عصر ساسانی است که نام وی بر این شهر و ارگ گذاشته شده است.
سبک معماری ارگ راین
سبک معماری ارگ راینساختوساز قلعه راین به شکلی کاملا نظامی و دفاعی طراحی شده است تا امنیت کامل را برای ساکنانش فراهم کند. این ارگ دارای شانزده برج مراقبت است که برای دیدهبانی و محافظت از بنا ساخته شدهاند. از این تعداد دوازده برج در چهار طرف حصارهای بلند، با دیوارهایی بیش از ده متر ارتفاع، به گونهای قرار گرفتهاند که محیط بیرونی ارگ را پوشش میدهند.
چهار برج دیگر داخل ارگ و اطراف بخش کاخنشین قرار دارند. همه برجها دو طبقه دارند و با پلههایی به یکدیگر متصل شدهاند. قلعه راین تنها یک ورودی دارد که در سمت شرقی واقع شده و این نشاندهنده نفوذ ناپذیر بودن این شهر تاریخی است.
برای افزایش امنیت، در برخی نقاط ارگ خندقهایی کنده شدهاند که علاوه بر کند کردن حرکت دشمنان، برای هدایت آب و جلوگیری از سیلاب نیز کاربرد دارند. روی دیوارهای بلند ارگ کنگرههایی تعبیه شده که جایگاه تیراندازی سربازان بوده است. دروازه ورودی ارگ دو طبقه دارد؛ طبقه بالایی با دریچههایی رو به زمین ساخته شده تا رفتوآمد مردم و سربازان کنترل شود.
در مواقع حمله، سربازان میتوانستند از این دریچهها سرب مذاب را روی دشمنان بریزند تا از نفوذ آنها جلوگیری کنند. این ویژگیها نشان میدهد که ارگ راین نه تنها یک قلعه برای سکونت، بلکه یک دژ نظامی مستحکم با طراحی فوقالعاده برای مقابله با خطرات و تهدیدات احتمالی بوده است.
آدرس قلعه راین کجاست؟
آدرس قلعه راین کجاست؟برای رسیدن به ارگ تاریخی راین، پس از خروج از شهر کرمان و طی کردن حدود ۱۰۰ کیلومتر در مسیر کرمان به جیرفت، به این بنای دیدنی خواهید رسید. البته بیشتر مسافران و گردشگران مسیر جاده ماهان به بم را ترجیح میدهند که هم راحتتر است و هم مناظر زیباتری در مسیر دارد.
مراکز دیدنی اطراف ارگ راین
مراکز دیدنی اطراف ارگ راینبرای کاملتر کردن سفر، تفریح و گردش خود در شهر راین، بازدید از دیگر جاذبههای دیدنی اطراف ارگ راین را فراموش نکنید. آبشار زیبا و دلانگیز راین، روستای جذاب و ییلاقی گیشیگان، مسجد جامع راین و امامزادههای معروف منطقه از جمله مکانهایی هستند که میتوانند سفری ماندگار برای شما رقم بزنند.
بهترین زمان سفر به ارگ راین و ساعت بازدید
بهترین زمان سفر به ارگ راین و ساعت بازدیدبهترین زمان برای سفر به قلعه راین فصلهای بهار و پاییز است، زیرا در این ماهها خبری از گرمای سوزان تابستان و سرمای شدید زمستان نیست. اگر قصد دارید تمامی بخشهای ارگ را به خوبی ببینید و از معماری بینظیر آن لذت ببرید، بهتر است حداقل ۲ تا ۳ ساعت برای بازدید آن وقت بگذارید. قلعه راین تمامی طول هفته به جز روزهای تعطیل رسمی و ایام سوگواری از ساعت ۹ صبح تا ۷ عصر پذیرای بازدیدکنندگان است.
سخن پایانی
سخن پایانیقلعه راین با دیوارهای خشتی، برجهای دیدهبانی و گذشتهای پر از تاریخ، یکی از شگفتیهای کویر است که هنوز هم شکوه و عظمت خود را حفظ کرده است. راین جایی است که از گذشته تا امروز، در دل خاک هنوز نفس میکشد. این بنای زیبا برای زندگی امرا و پادشاهان، دفاع از حضور دشمن و به عنوان مرکز داد و ستد نیز مورد استفاده قرار میگرفت. اگر به دل تاریخ، معماری اصیل ایرانی و سکوت آرامبخش کویر علاقه دارید، بازدید از این قلعه را از دست ندهید.
به عنوان یک معمار با تجربه، وظیفه خودم میدونم که تجربیاتم رو در اختیار عزیزانی که به این حوزه علاقه دارند قرار بدم و در این مسیر راهنماییشون کنم.
بدون دیدگاه