کاشی هفت رنگ در مشهد به‌طور عمده در کاشی‌کاری‌های مساجد، عبادتگاه‌ها، مقبره‌ها و حتی برخی منازل شخصی بکار می‌رود و جلوه خاصی به معماری ایرانی می‌بخشد. این کاشی‌ها معمولاً در ابعاد مربعی ۱۵×۱۵ و ۲۰×۲۰ سانتی‌متر تولید می‌شوند، در حالی که سایزهای کوچکتری مانند ۱۵×۷.۵ و ۲۰×۱۰ نیز برای استفاده در مناره‌ها و گنبدها طراحی شده‌اند. در ادامه به بررسی ویژگی‌ها و تاریخچه کاشی‌های هفت رنگ می‌پردازیم و به شما نشان خواهیم داد که چگونه این هنر زیبا همچنان در دل فرهنگ ایرانی جای دارد. برای خرید کاشی هفت رنگ با مناسب ترین قیمت می توانید با شماره تلفن 09120135066 تماس حاصل نمایید.
معرفی و تاریخچه کاشی هفت‌رنگ در مشهد
معرفی و تاریخچه کاشی هفت‌رنگ در مشهدکاشی هفت رنگ در مشهد نوعی کاشی تزئینی است که به طور خاص در عبادتگاه‌ها، مساجد، مقبره‌ها و منازل افراد معروف استفاده می‌شود. این کاشی‌ها که به دسته کاشی‌های خشتی تعلق دارند. شکل این نوع کاشی به صورت چهارگوش بوده و در ابعادی بین ۱۵x۱۵ تا ۲۰x۲۰ سانتی‌متر تولید و عرضه می‌شود. البته ابعاد کاشی‌های هفت‌رنگ با توجه به مکان استفاده مانند مناره‌ها، گنبدها و بخش‌های داخلی مساجد متفاوت است.
استفاده از کاشی هفت رنگ در مشهد به‌طور رسمی از دوره تیموریان و اوایل حکومت صفویان آغاز شد. در حال حاضر بسیاری از مقبره‌ها و مساجد تاریخی که از آن دوران باقی مانده‌اند، به‌طور چشمگیری با کاشی‌های هفت رنگ تزئین شده‌اند. قابل ذکر است که برخی منابع اشاره می‌کنند که پادشاهان هخامنشی نیز برای تزئین بناهای خود از کاشی‌های هفت رنگ استفاده کرده‌اند. اما رواج اصلی این کاشی‌ها از دوره سلجوقیان آغاز شد. در این دوره کاشی لعاب‌دار هفت‌رنگ به‌طور گسترده‌ای در تزئین بناها مورد استفاده قرار گرفت و به مرور زمان به دلیل ارتباط عمیق آن با فرهنگ و تاریخ ایران، جایگاه ویژه‌ای در تزئینات مذهبی پیدا کرد.
کاشی هفت رنگ در مشهد نه تنها یک عنصر تزئینی زیبا بلکه نمایانگر تاریخ و فرهنگ غنی ایران است. با ادامه روند استفاده از این کاشی‌ها در بناهای مذهبی و تاریخی، می‌توان گفت که کاشی‌های هفت رنگ همچنان بخش جدایی‌ناپذیری از هنر و معماری ایرانی به‌شمار می‌روند.
کاشی هفت‌رنگ در دوره قاجار و تفاوت آن با کاشی معرق
در دوره قاجار استفاده از کاشی‌های هفت رنگ ادامه داشت، اما طراحی‌ها و نقوش این دوره تحت تأثیر عناصر اروپایی و غربی قرار گرفتند. در این زمان علاوه‌بر نقوش سنتی، تصاویری از انسان‌ها، گل‌ها و مناظر طبیعی نیز بر روی کاشی‌ها به چشم می‌خورد. در دوره معاصر با وجود اینکه استفاده از کاشی هفت رنگ در مشهد به دلیل ظهور مواد و تکنیک‌های جدید کاهش یافته است، اما این کاشی‌ها هنوز هم در بازسازی بناهای تاریخی و برخی ساختمان‌های مدرن با رویکرد سنتی، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تفاوت‌های کاشی هفت‌رنگ با کاشی معرق
کاشی‌های هفت‌رنگ و معرق هر دو از شیوه‌های مهم و شناخته شده کاشی‌کاری ایرانی هستند، اما از نظر روش تولید، طراحی و کاربرد تفاوت‌های قابل‌توجهی دارند.
در کاشی‌های هفت رنگ طرح‌ها و نقوش به‌صورت دستی بر روی یک قطعه کاشی مربعی نقاشی می‌شوند. سپس این کاشی‌ها با استفاده از هفت رنگ مختلف لعاب‌کاری شده و در کوره پخته می‌شوند. طراحی کامل بر روی یک یا چند کاشی بزرگ اجرا می‌شود و پس از پخت، نصب آن‌ها در محل مورد نظر صورت می‌گیرد.
اما در کاشی معرق هر بخش از طرح (که می‌تواند هندسی یا گیاهی باشد) با استفاده از قطعات کوچک کاشی‌های رنگی ساخته می‌شود. این قطعات کوچک با دقت برش داده شده و کنار هم قرار می‌گیرند تا یک نقش بزرگ‌تر تشکیل دهند. هر رنگ و بخش از طرح به صورت جداگانه از کاشی‌های مختلف برش خورده و در نهایت به صورت یک تصویر کامل کنار هم قرار می‌گیرند.
کاشی هفت رنگ در مشهد به طور کلی سریع‌تر و با سهولت بیشتری اجرا می‌شود؛ زیرا تمامی رنگ‌ها و طرح‌ها بر روی یک سطح نقاشی و سپس پخته می‌شوند. همچنین زمان آماده‌سازی کاشی هفت رنگ نسبت به کاشی معرق کمتر است. از سوی دیگر کاشی معرق پیچیده‌تر و زمان‌برتر بوده زیرا هر قطعه از کاشی باید با دقت بالا برش داده شود و کنار هم قرار گیرد. همچنین ترکیب دقیق قطعات کوچک به دقت و زمان زیادی نیاز دارد. همان‌طور که در بخش نخست اشاره شد، در کاشی هفت‌رنگ تنها از ۷ رنگ اصلی استفاده می‌شود، در حالی که تنوع رنگی در کاشی معرق بیشتر است.
روش ساخت کاشی هفت‌رنگ در مشهد
روش ساخت کاشی هفت‌رنگ در مشهدکاشیهای هفت رنگ با رنگ‌های زیبا و متنوعی همچون لاجوردی، سیاه، سفید، حنایی، فیروزه‌ای، قرمز و زرد تولید می‌شوند. فرآیند تولید این کاشی‌ها خاص و منحصر به فرد است. در اینجا به مراحل ساخت کاشی هفت رنگ در مشهد پرداخته می‌شود:
آماده‌سازی کاشی‌ها:
ابتدا کاشی‌های پخته‌شده را با لعابی سفید یا نیمه شفاف پوشش می‌دهیم تا بستر مناسبی برای طراحی فراهم شود.
ایجاد طرح:
نقشه و طرح دلخواه را بر روی یک کاغذ پوستی رسم می‌کنیم و با سوزن دور تا دور آن را سوراخ می‌کنیم.
انتقال طرح به کاشی:
کاغذ حاوی طرح باید بر روی کاشی‌های لعاب‌دار قرار گیرد. سپس سطح کاغذ را با پودر زغال می‌پوشانند تا از طریق سوراخ‌ها، طرح به کاشی منتقل شود.
رنگ‌آمیزی و قلم‌گیری:
سپس کاغذ سوراخ‌دار را بر روی کاشی‌های لعاب‌دار که به صورت مسطح کنار هم قرار داده‌ایم، قرار می‌دهیم و با پودر ذغال روی طرح می‌کشیم. با این کار طرح را از طریق سوراخ‌ها به کاشی منتقل می‌کنیم.
رنگ‌آمیزی:
در مرحله بعد خطوط طرح را با رنگ‌های مختلف پر می‌کنیم و منتظر می‌مانیم تا رنگ‌ها به خوبی خشک شوند.
پخت نهایی:
پس از خشک شدن رنگ، کاشی‌ها را به مدت 7 تا 9 ساعت در کوره قرار می‌دهیم تا به خوبی پخته شوند.
چیدمان و اجرا:
پس از خارج کردن کاشی‌ها از کوره، در کارخانه کاشی سنتی آن‌ها را بر اساس شماره‌هایی که قبل از پخت روی پشت کاشی‌ها نوشته شده، کنار هم می‌چینیم و در محل مورد نظر نصب می‌کنیم.
مزایای استفاده از کاشی هفت رنگ در مشهد
مزایای استفاده از کاشی هفت رنگ در مشهداستفاده از کاشی هفت رنگ در مشهد به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد در معماری و طراحی داخلی و تزئین بناهای سنتی و مدرن ایرانی بسیار پرکاربرد و رایج است. در ادامه به بررسی مهم‌ترین مزایای این نوع کاشی می‌پردازیم:
تنوع رنگ و زیبایی بصری:
در ساخت کاشی‌های هفت رنگ با ترکیب کردن هفت رنگ اصلی، طرح‌های زیبا و جذابی ایجاد می‌کنند. این تنوع رنگی، جلوه‌ای زنده و شاداب به فضا می‌بخشد.
انعطاف‌پذیری در طراحی:
معماران و هنرمندان می‌توانند با استفاده از کاشی هفت رنگ در مشهد، نقوش هندسی، گیاهی، اسلیمی و حتی تصاویری از انسان را به راحتی روی سطح کاشی پیاده‌سازی کنند. این قابلیت یکی از مزیت‌های بارز کاشی‌های هفت‌رنگ نسبت به روش‌های دیگر مانند کاشی معرق است.
سهولت در نصب:
این نوع کاشی در مقایسه با کاشی معرق که به برش و چیدمان قطعات کوچک نیاز دارد، کاشی به‌صورت یکپارچه طراحی و رنگ‌آمیزی می‌شود. این نکته سبب شده تا فرایند نصب سریع‌تر و آسان‌تر باشد.
هزینه کمتر:
هزینه تولید و نصب کاشی هفت‌رنگ معمولاً کمتر از کاشی معرق است، زیرا نیازی به برش دقیق و چیدمان پیچیده نیست و طرح‌ها به‌صورت یکجا روی کاشی نقاشی می‌شوند.
مقاومت و دوام بالا:
کاشی هفت رنگ در مشهد پس از پخت در دماهای بالا، بسیار مقاوم و بادوام می‌شود. به طوری که این کاشی‌ها در برابر رطوبت، نور خورشید و تغییرات دما مقاوم بوده و با گذشت زمان رنگ و زیبایی خود را حفظ می‌کنند.
آسانی در ترمیم:
در صورت آسیب دیدن یا شکستن بخشی از کاشی‌های هفت‌رنگ به دلیل فرآیند تولید آسان‌تر و طراحی یکپارچه، ترمیم آن‌ها بسیار ساده‌تر از تکنیک‌های دیگر مانند کاشی معرق است. امروزه در صورت نیاز کاشی‌های جدید به راحتی جایگزین می‌شوند و می‌توان طرح‌ها را با طرح‌های اصلی هماهنگ کرد.
مناسب برای فضاهای مختلف:
کاشی هفت رنگ در مشهد به دلیل سهولت در تولید و نصب، برای تزئین فضاهای بزرگ مانند مساجد، مدارس و بناهای عمومی بسیار مناسب است. همچنین این کاشی‌ها می‌توانند در فضاهای کوچک‌تر همچون خانه‌ها، حیاط‌ها و طراحی داخلی مانند آشپزخانه و سرویس‌های بهداشتی نیز بکار روند.
عوامل موثر بر قیمت کاشی هفت رنگ
عوامل موثر بر قیمت کاشی هفت رنگپس از آشنایی با کاربرد و ویژگی‌های کاشی هفت رنگ در مسجد اکنون زمان آن است که به بررسی عواملی بپردازیم که بر قیمت‌گذاری این محصول موثر هستند. از جمله این معیارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بسیاری از فروشگاه‌ها برای خریدهای عمده تخفیف‌های پلکانی ارائه می‌دهند. بنابراین خرید یکجا برای کل پروژه می‌تواند از نظر اقتصادی به صرفه‌تر باشد.
- به طور معمول کاشی‌های ساده و تک رنگ ارزان‌تر از کاشی‌های طرح‌دار و پرنقش و نگار هستند. هر چه طرح پیچیده‌تر و هنرمندانه‌تر باشد قیمت نهایی نیز افزایش می‌یابد. در هنگام خرید کاشی سنتی باید بدانید که طرح‌های سنگ طبیعی، گل و بوته یا اشکال هندسی پیچیده گران‌تر از طرح‌های ساده و معمولی هستند.
سخن پایانی
سخن پایانیکاشی هفت رنگ در مشهد یکی از هنرهای زیبا و منحصر به فرد ایرانی است که به دلیل رنگ‌های زنده و الگوهای متنوعی که دارد در بیشتر مکان‌های مذهبی و تاریخی ایران بکار رفته است. این کاشی‌ها معمولاً در ساخت و تزئین بناهای تاریخی، مساجد و اماکن مذهبی کاربرد دارند و نشان‌دهنده هنر و فرهنگ غنی ایران هستند. رنگ‌های مختلف این کاشی‌ها به شکل‌های متنوع و با الهام از طبیعت و فرهنگ ایرانی طراحی می‌شوند. از ویژگی‌های بارز کاشی‌های هفت رنگ می‌توان به مقاومت بالای آن‌ها در برابر شرایط جوی اشاره کرد. این هنر نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان شناخته شده است.
به عنوان یک معمار با تجربه، وظیفه خودم میدونم که تجربیاتم رو در اختیار عزیزانی که به این حوزه علاقه دارند قرار بدم و در این مسیر راهنماییشون کنم.
بدون دیدگاه