کاشی هفت رنگ در تهران به خاطر زیبایی، تنوع رنگبندی و طرحهای هنری که دارد، همواره یکی از محبوبترین و پرکاربردترین روشهای کاشیکاری در معماری سنتی ایران بهشمار میرود. در این مقاله با آرچی لرن همراه باشید تا به بررسی کاشیهای هفت رنگ بپردازیم و از تاریخچه تا مزایای استفاده از آن را مرور کنیم. همچنین برای خرید کاشی هفت رنگ میتوانید با کارشناسان ما با شماره تلفن 09153069688 تماس بگیرید و استعلام قیمت خود را انجام دهید.
تاریخچه کاشی هفت رنگ
کاشی هفت رنگ در تهران یکی از عناصر کلیدی در تزئین بناهای تاریخی ایران است. این هنر در طول تاریخ همواره مورد توجه معماران قرار گرفته و در دوره هنر اسلامی به اوج شکوفایی خود رسید. در این دوران کاشیکاری به یکی از اصلیترین روشهای تزئین مساجد و اماکن مذهبی تبدیل شد. در دوره تیموریان، هنر کاشیکاری به اوج خود رسید و تکنیک هفت رنگ به تدریج شکل گرفت.
با این حال اوج شکوفایی و استفاده گسترده از این تکنیک در دورههای بعدی رخ داد.
دوره صفویه را میتوان به عنوان نقطه اوج هنر کاشیکاری و ساخت کاشی هفت رنگ در نظر گرفت. در این زمان با ساخت بناهای بزرگ مانند مسجد شاه و مسجد شیخ لطفالله در اصفهان، این سبک بهطور وسیعتری مورد استفاده قرار گرفت. شاه عباس صفوی و درباریان او به هنرهای تزئینی توجه ویژهای داشتند و کاشی هفت رنگ در تهران به دلیل تنوع رنگ و سهولت اجرا در مقایسه با کاشی معرق به یکی از پرکاربردترین روشهای تزئین بناهای سلطنتی و مذهبی تبدیل شد.
تفاوت کاشی هفت رنگ و معرق
کاشی هفت رنگ در تهران و معرق هر دو از زیباییهای هنری و کاربردی طراحی داخلی هستند، اما چند تفاوت کلیدی بین آنها وجود دارد که در ادامه به آنها میپردازیم.
تفاوت در جنس
یکی از اصلیترین تفاوتها بین کاشیهای هفت رنگ و معرق جنس آنها است. به طوری که کاشیهای هفت رنگ معمولاً از جنس سخت و مقاومی ساخته میشوند که دوام و مقاومت آنها را افزایش میدهد. در حالی که برای تولید کاشی معرق، ابتدا باید طرح مورد نظر را بر روی کاشی منتقل کنند و سپس با استفاده از تیشه تراشیده شود.
این فرآیند زمانبرتر است و به همین دلیل کاشیهای هفت رنگ از نظر سرعت تولید برتری دارد. به همین خاطر در پروژههای بزرگ، بیشتر از کاشی هفت رنگ در تهران استفاده میشود.
تفاوت در ابعاد و اشکال
از نظر ابعاد کاشیهای هفت رنگ معمولاً در اندازههای مربع یا مستطیلی تولید میشوند. اما کاشی معرق این قابلیت را دارد که در اشکال و اندازههای مختلف طراحی و تولید شود. به طوری که به طراحان این امکان را میدهد تا طرحهای خلاقانهتری را اجرا کنند. با توجه به این تفاوتها انتخاب بین این دو نوع کاشی به نیاز پروژه و سلیقه شخصی شما بستگی دارد.
چگونه کاشی هفترنگ ساخته میشود؟
برای ساخت کاشی هفت رنگ در تهران مراحل زیر باید به ترتیب اجرا شوند:
- تهیه خمیر: ابتدا خاک رس با آب ترکیب میشود تا خمیر مناسبی بدست آید. کیفیت خاک رس بسیار مهم است تا پس از پخت، کاشیها دچار ترکخوردگی یا شکستگی نشوند. باید این گل را به خوبی ورز دهید تا یکنواخت و بدون حباب هوا شود، زیرا حبابهای هوا ممکن است در حین پخت باعث ترکخوردگی کاشی شوند.
- قالبگیری: در مرحله بعد خمیر آماده شده در قالبهای مربعی یا مستطیلی ریخته میشود تا شکل دلخواه بهدست آید.
- خشککردن: پس از قالبگیری، کاشیها باید به آرامی خشک شوند و این مرحله ممکن است چند روز طول بکشد. بنابراین برای اینکه از ترکخوردگی کاشی جلوگیری کنید باید این فرآیند را با دقت و حساسیت بیشتری انجام دهید.
- پخت اولیه: پس از خشک شدن کامل، کاشیها در کوره قرار میگیرند و در دمای بالا (حدود ۹۰۰ درجه سانتیگراد) پخت اولیه انجام میشود. این مرحله باعث سخت شدن کاشی و آمادهسازی آن برای مراحل بعدی میشود. کاشی هفت رنگ در تهران پس از این پخت اولیه به کاشی خام یا بیسکویت معروف است که سطحی سخت اما بدون لعاب دارد.
- لعابکاری: لعاب پایه یک پوشش شفاف یا رنگی است که برای آمادهسازی سطح کاشی برای نقاشی استفاده میشود. این لعاب معمولاً به رنگ سفید یا یک رنگ خنثی است تا امکان نقاشی نقوش روی آن فراهم شود. لعاب به طور یکنواخت روی سطح کاشیهای پخته شده پخش میشود و سپس کاشیها مجدداً پخته میشوند تا لعاب به سطح کاشی بچسبد.
- نقاشی: پس از پخت لعاب پایه، کاشی آماده نقاشی شده تا نقوش و طرحهای مورد نظر (مانند طرحهای هندسی، گیاهی، اسلیمی، خطاطی و غیره) بهصورت دستی روی سطح کاشی رسم شود.
- پخت نهایی: پس از نقاشی و خشک شدن کامل رنگها، کاشیها دوباره در کوره قرار میگیرند و در دمایی حدود ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد پخته میشوند. در مرحله آخر لعاب و رنگها تثبیت شده و کاشیها براق و مقاوم میشوند. این پخت نهایی سبب شده تا رنگها بهطور دائمی به سطح کاشی بچسبند و در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت و نور خورشید مقاوم باشند.
رنگهای کاشی هفت رنگ
استفاده از ترکیب رنگهای سفید، سیاه، فیروزهای، لاجوردی، قرمز، حنایی و زرد باعث خلق آثار زیبا و منحصر به فردی در معماری جهانی شده است. اما باید توجه داشت که نام «کاشی هفت رنگ در تهران» به این معنا نیست که همه این رنگها حتماً باید در کاشیها بکار رود.
به طوری که بسته به نیاز مشتریان، سبک معماری و عوامل دیگر برخی از این رنگها ممکن است از ترکیب حذف شوند. با این حال به طور کلی این کاشیها با نام کاشی هفت رنگ شناخته میشوند.
این بدان معنا است که امکان استفاده از هفت رنگ متفاوت در این کاشیها وجود دارد. در کتیبههای قدیمی تنها از رنگ آبی این کاشیها استفاده شده است، در حالی که برخی از معماریها به طور کامل از همه رنگهای این کاشیها بهره بردهاند.
ابعاد و روشهای تولید کاشی هفت رنگ
کاشی هفت رنگ در تهران معمولاً در ابعاد ۱۵×۱۵ و ۲۰×۲۰ سانتیمتر تولید میشود. اما برای منارهها و گنبدها، سایزهای ۱۵×۷.۵ و ۲۰×۱۰ نیز مورد استفاده قرار میگیرد. برای طراحی کاشیهای هفت رنگ، ابتدا این قطعات کنار هم قرار میگیرند.
سپس طرح اولیهای که روی کاغذ سمبه شده ترسیم شده است، روی آنها کپی میشود. بعد از کپی کردن طرح با استفاده از اکسید منگنز آن را قلمگیری کرده و سپس با رنگهای مناسب رنگآمیزی میکنند. در نهایت، کاشیها در کوره پخته میشوند تا آماده نصب گردند.
بزرگترین کاشی هفت رنگ جهان
کاشی هفت رنگ در تهران همچنان در دنیای امروز مورد توجه هنرمندان زیادی قرار دارد. بزرگترین نمونه این نوع کاشی سنتی، اثر هنری استاد محمود ماهرالنقش بوده که به نام مبارک حضرت علی (ع) مزین شده است. این شاهکار در افتتاحیه نمایشگاه “ایران، سرزمین نیایش” در شهر مونیخ آلمان به نمایش گذاشته شد.
مزایای استفاده از کاشی هفت رنگ
استفاده از کاشی هفت رنگ در تهران در معماری و طراحی داخلی مزایای زیادی دارد که آن را در بناهای سنتی و مدرن ایرانی به یکی از روشهای تزئینی محبوب تبدیل کرده است. از جمله مهمترین مزایای این کاشیها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تنوع رنگ:
یکی از بزرگترین مزایای کاشیهای هفت رنگ، استفاده از رنگهای زنده و متنوع است. به طوری که این کاشیها با داشتن هفت رنگ اصلی، امکان خلق طرحهای زیبا و جذاب را فراهم میکند.
هزینه مناسب:
هزینه تولید و نصب کاشی هفت رنگ در تهران بهطور کلی کمتر از کاشی معرق است، زیرا در این روش نیازی به برش دقیق و چیدمان پیچیده نیست و طرحها بهصورت یکجا روی کاشی نقاشی میشوند.
مقاومت بالا:
کاشیهای هفت رنگ پس از پخت در دماهای بالا، بسیار مقاوم و بادوام هستند. به گونهای که این کاشیها در برابر رطوبت، نور خورشید و تغییرات دما مقاوم بوده و به مرور زمان رنگ و جلوه خود را از دست نمیدهند.
انعطافپذیری در طراحی:
کاشیهای هفت رنگ به معماران و هنرمندان این امکان را میدهند تا طیف وسیعی از نقوش هندسی، گیاهی، اسلیمی، خطاطی و حتی تصاویر انسانی را به راحتی روی سطح کاشی اجرا کنند.
ترمیم و جایگزینی آسان:
در صورتی که بخشی از کاشی هفت رنگ در تهران آسیب ببیند یا شکسته شود، ترمیم و بازسازی آن نسبت به سایر تکنیکها مانند کاشی معرق سادهتر است. کاشیهای جدید به راحتی قابل تعویض هستند. به طوری که طرحها میتوانند با طرحهای اصلی هماهنگ شوند.
مناسب برای فضاهای بزرگ و کوچک:
کاشیهای هفت رنگ به دلیل سریع و راحت بودن فرآیند تولید، برای تزئین فضاهای بزرگ مانند مساجد، مدارس، حمامها و بناهای عمومی مناسب هستند. همچنین میتوان از آنها در فضاهای کوچکتر مانند خانهها، حیاطها و حتی در طراحی داخلی مانند آشپزخانه و سرویسهای بهداشتی استفاده کرد.
سخن پایانی
کاشی هفت رنگ در تهران یک محصول کاربردی است که طراحی آن از طبیعت، فرهنگ و تاریخ این جزیره الهام گرفته شده است. این کاشی با رنگها و الگوهای منحصر به فرد خود، زیبایی خاصی به معماریهای سنتی و مدرن میبخشند و روح هنر را در فضاهای مختلف زنده میکنند.
استفاده از کاشیهای هفت رنگ نه تنها به زیبایی و دوام سازهها کمک میکند، بلکه نمادی از اصالت و غنای فرهنگی ایران نیز به حساب میآید. این محصولات مقاوم، زیبا، شیک، اصیل و با رنگهای جذاب، سرشار از هویت، جذابیت و هنر هستند.
به عنوان یک معمار با تجربه، وظیفه خودم میدونم که تجربیاتم رو در اختیار عزیزانی که به این حوزه علاقه دارند قرار بدم و در این مسیر راهنماییشون کنم.
بدون دیدگاه