سبک اصفهانی در معماری (سبک معماری اصفهانی ایرانی)

5/5 - (62 امتیاز)

سبک اصفهانی در معماری (Isfahani style)

سبک اصفهانی در معماری از شهر اصفهان شروع می شود و مورد توجه قرار می گیرد. معماری اصفهان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، سابقه دیرین تاریخی دارد و بنابر نظریاتی سابقه و قدمت آن به قبل از دوره اسلامی می رسد.

تاریخچه سبک اصفهانی درمعماری

احتمالا این شهر زمانی اقامتگاه شاهان هخامنشی بوده است، سبک اصفهانی در معماری ایرانی کمی پیش از روی کار آمدن صفویان از زمان قره قویونلوها آغاز شده و در پایان روزگار محمد شاه قاجار، دوره نخست شیوه اصفهانی به پایان می رسد. دوره دوم آن، زمان پس رفت ( انحطاط ) سبک معماری اصفهان است. که در واقع از زمان افشاریان آغاز شد و در زمان زندیان ادامه یافت، ولی پسرفت کامل از زمان محمد شاه آغاز شد.سبک اصفهانی در معماری

شیوه_اصفهانی

مهمترین ویژگی های سبک اصفهانی در معماری

1- ساده شدن طرح ها که در بیشتر ساختمان ها، فضا ها یا چهار پهلو ( مربع ) هستند یا مستطیل

۲- در شیوه آذری با بکارگیری یک هندسه قوی، طرح های پیچیده ای ساخته شدند اما در سبک اصفهانی در معماری سنتی ایرانی، هندسه ساده و شکل ها و خط های شکسته بیشتر بکار می رفت.

۳- در معماری اصفهان پلان ساختمان ها دارای پیش آمدگی و پس رفتگی کمتری شد، ولی از شیوهٔ اصفهانی در معماری به بعد ساخت گوشه های پخ در ساختمان ها رایج تر شد.

۴- همچنین پیمون بندی و بهره گیری از اندام ها و اندازه های یکسان در ساختمان بیشتر شد.

5- سادگی طرح در بناها هم آشکار بود. نیارش سبک اصفهانی در معماری ایرانی، همه گونه تاق ها و گنبدها را بکار گرفت. گنبد های گسسته میان تهی در بیشتر ساختمان های معماری اصفهان به زیبایی دیده می شوند.

معماری_اصفهان

آرایه در معماری اصفهان

معماری اصفهان از همه آمود های شیوه های پیشین بهره گیری کرده است. البته تغییراتی برای سرعت دادن به پروژه ها در استفاده از کاشی سنتی دادند. و بیشتر از کاشی هفت رنگ بجای کاشی تراش ( معرق ) بهره گیری کردند. از خصوصیات سبک اصفهانی در معماری ایرانی عبارتند از:

سادگی پلان ها و طرح ها؛ که خیلی ساده می شوند و اغلب چهارگوش ( مستطیل و مربع ) هستند و یا کلا شکل هندسی شکسته چند ضعلی دارند، ولی آنچه به طور مثال: در شیوه آذری فرورفتگی و برجستگی در تعداد زیادی از بناها از جمله مدرسه غیاثیه خرگرد می بینیم.

محدودیت زمانی و کمبود متخصص تاثیراتی روی سبک اصفهانی در معماری ایرانی داشته است. کاشی های خشت بزرگ هفت رنگ به جای کاشی معرق استفاده استفاده شده است. در مسجد امام (مسجد شاه سابق) سر در آن با کاشی معرق است، ولی داخل آن به دلیل طولانی شدن کار با کاشی هفت رنگ کار شده است.

مهمترین بناهای به جا مانده از سبک اصفهانی در معماری

بهترین و عالیترین مجموعه های سبک اصفهانی در معماری ایرانی در میدان نقش جهان قرار دارند. در این میدان، مسجد امام خمینی « ره » ( مسجد شاه سابق ) مسجد شیخ لطف الله و عمارت عالی قاپو و سر در و بازار قیصریه قرار دارند. هر کدام از این بناها، خود شامل مجموعه هایی در اطراف خود هستند که در عهد صفوی کاربردی مستمر داشته اند و کاخ عالی قاپو و ملحقات آن شامل ساختمان توحید خانه و کاخ چهل ستون مجموعه ای است بسیار دیدنی که تمام هنر سبک اصفهانی در معماری را دارد.

خیابان چهار باغ

 

خیابان-چهار-باغ

خیابان چهار باغ در زمان صفویان ساخته شد. افزون بر ساختمان های کنونی، ساختمان های دیگری در کنار آن بوده که در زمان قاجاریان از میان رفته است. آنچه روشن است اینکه این خیابان برای گردش بوده و کارکرد بازرگانی نداشته. مدرسه چهار باغ اصفهان یکی از زیباترین مدرسه های ایران و آواز قوی سبک اصفهانی در معماری اسلامی ایرانی است و در زمان شاه سلطان حسین ساخته شده است. بازار اصفهان یکی از زیباترین بازارهای ایران است که از پشت قیصریه آغاز می شود و دارای دو اشکوب است.

مسجد امام خمینی (مسجد شاه)

مسجد-امام-خمینی-(مسجد-شاه)

دارای جلوخان و ایوان بسیار زیبایی است. در زیر ایوان ورودی جلوخان، مقرنس کاری ماهرانه و هنرمندانه ای کار شده که نظیرش کمتر دیده شده است. دو منار فوق العاده جالب و متناسب در سر در ایوان ورودی است و دو منار دیگر در اطراف ایوان جنوبی است که منتهی به یک گنبد خانه یا مقصوره ای کاملا زیبا می شود که در بالای آن گنبد دو پوسته فیروزه ای رنگ با نقوش اسلیمی آراسته شده است.

مسجد چهار ایوانی وحوض بزرگ مربع مستطیل در وسط دارد. اطراف سه ایوان شمالی و شرقی و غربی، شبستان هایی که تماما از سقف تا بدنه دیوارها به کاشی ایرانی مزین شده است. نقوش این کاشی ها همه گل و بوته های سنتی است و دیوارهای شبستان را با کاشی های هفت رنگ آراسته اند.

گنبد بزرگ مسجد دو پوسته گسسته است که یکی از شاهکارهای معماری اصفهان است. معمار گنبد، استاد فریدون نایینی بوده. دیوارهای اطراف حیاط و شبستان ها دارای ازاره مرمرین است. نقشه و ساختمان بنا، هر دو نشان دهنده اعتقاد به سادگی اسلامی است و با توجه به خصوصیات سبک اصفهانی در معماری اسلامی مفهومی بنیادی را بیان می کند که همانا برادری و برابری مسلمانان است. که همگی از دسترسی بی واسطه به رحمت خداوندی برخوردارند.

کف مسجد پله یا نرده و یا صفه بلند ندارد و همه جا حرکت به راحتی انجام می گیرد. معمار مسجد استاد علی اکبر اصفهانی از معماران مشهور زمان صفویه است.

مسجد شیخ لطف الله

مسجد-شیخ-لطف-الله

به وسیله معمار بزرگ استاد محمد رضا اصفهانی در بین سالهای ۱۰۱۲ – ۱۰۲۸ هجری ساخته شد. این مسجد در ضلع شرقی میدان نقش جهان و درست مقابل عالی قاپو قرار دارد. گنبد زیبای دو پوسته آن که رنگ کرم دارد، با اسلیمی های جالب تزیین شده است. جلوخان و سر در ورودی با کاشی تزیین شده، ورودی مسجد چند پله از کف خیابان بلند تر است و از بناهای قابل توجه معماری اصفهان است.

مسجد فاقد حياط است و می گویند مخصوص بانوان حرم پادشاهان صفوی بوده و زیر گنبد مقصوره آن یک پارچه کاشی کاری است. اطراف ایوان و محراب آن پیچ تزیینی به رنگ فیروزه ای دارد. زیر گنبد آن ( آهیانه ) مانند کاسه ای واژگون است و نقش آن شبیه فرش مقبره صفی الدین اردبیلی است که به همین نام معروف است.

محراب با کاشی معرق بسیار نفیس تزیین شده است. زیر زمین آن با تاق های چهار بخش و هشت بخش پوشیده شده و بلندای آسمانه آن کوتاه است کتیبه بسیار زیبای آن در زیر گنبد کار خوشنویس بزرگ زمان، علیرضا عباسی است.

نمونه کاشی های سنتی آرچی لرن از تیموری تا قاجار

عالی قاپو

عالی-قاپو

پادشاهان صفوی به ویژه شاه عباس تعدادی کاخ در شهر اصفهان و شهرهای شمالی ایران مانند بهشهر و ساری به سبک اصفهانی در معماری ایرانی ساختند، که خوشبختانه اکثر آنها هنوز باقی است. یکی از این کاخ ها عالی قاپو در غرب میدان نقش جهان است.

قسمت جلو آمده این کاخ دو طبقه و در قسمت پشت شش طبقه است. در اشکوب سوم بزرگترین اتاق، مخصوص به تخت نشستن شاه عباس بوده است.

اشکوب ششم، ویژه پذیرایی رسمی پادشاه و جایگاه نوازندگان بوده است. بزرگترین تالار این ساختمان، در این اشکوب است. همین تالار است که نزد مردم « اتاق موسیقی » نام گرفته است.

این کاخ به قسمت های دیگر و از جمله کاخ چهل ستون راه داشته و در واقع ورودی مجموعه بناهای صفوی که در پشت کاخ عالی قاپو قرار داشتند است. شاه عباس و اطرافیان او در هنگام اعیاد و جشن ها در ایوان ستون دار این کاخ به تماشای مردم و حرکات نمایشی که در میدان انجام می دادند، می نشسته است.

بنا از ابتدا توسط پلکان مارپیچی به طبقات بالا راه می یابد و تمامی اتاق ها و ایوان آن دارای تزئینات نقاشی و تذهیب کاری بوده است. از نگارگر بزرگ و مشهور آن زمان رضا عباسی و شاگردان او نگاره هایی بر در و دیوار این کاخ دیده می شود. نکته : در زمان شاه عباس دوم به اشکوب سوم آن ستاوندی رو به میدان با هیجده ستون از چوب چنار افزوده شد است.

کاخ چهل ستون

کاخ-چهل-ستون

در وسط باغی که مربوط به مجموعه کاخ شاهی است و امروزه به نام باغ چهل ستون معروف است، قرار دارد. این کاخ یک بار دچار آتش سوزی شد ولی شاه سلطان حسین مجددا آن را تعمیر و نوسازی کرده است.

این کاخ به طرف مشرق ساخته شده و در جلوی آن ایوانی سرپوشیده قرار گرفته که سقف آن بر روی ۱۸ ستون از چوب یک پارچه چنار استوار است. ستون ها دارای پایه سنگی به شکل شیر هستند. تصویر ستون ها به داخل حوض بزرگ مستطیلی که در مقابل ایوان قرار دارد، منعکس می شود.

به همین دلیل در معماری اصفهان به کاخ چهل ستون معروف شده است. تزیینات دیوارها با نقاشی های زمان صفوی تزیین شده که بسیاری از آنها به مرور زمان تخریب گشته است. در پشت ایوان تالار بزرگی است که دیوارهای اطراف آن شامل چندین صحنه نقاشی از جنگهای پادشاهان صفوی و همچنین نادرشاه است . این تالار مهمترین قسمت عمارت چهل ستون است و در اینجا پادشاهان صفوی بر تخت سلطنت جلوس می کردند و سفیران و میهمانان خارجی را به حضور می پذیرفتند.

مدرسه چهار باغ یا مدرسه مادر شاه 

مدرسه-چهار-باغ-یا-مدرسه-مادر-شاه 

این مدرسه که در خیابان چهارباغ قرار دارد. و توسط مادر شاه سلطان حسین به سبک دیگر بناهای معماری اصفهان ساخته شده است. گنبد و مناره های آن یکی از شاهکارهای معماری ایران است. مدرسه چهار ایوانی بوده و در اطراف حجره هایی برای طلاب قرار دارد. در کنار این مدرسه بازارچه ای به نام بازارچه بلند قرار دارد که یک بازار قدیمی سنتی صفوی است.

کاخ هشت بهشت

کاخ-هشت-بهشت کاخ-هشت-بهشت 

کاخ هشت بهشت یکی از کاخ های سلاطین صفوی است که در اوایل قرن یازدهم هجری قمری در زمان پادشاهی شاه سلیمان صفوی به سبک اصفهانی در معماری ایرانی بنا شده است این کاخ در شمال بازارچه بلند واقع شده است. درب آن به طرف چهار باغ روبه روی خیابان شیخ بهایی باز می شود.

پیش از این نیز گفته شد که در معماری کاخ ها و کوشک ها، معماران تلاش داشتند تنوع پدید آورند و طرح آن را « پاجفت » یا « ناقرینه کار می کردند. مانند کوشک چهل ستون قزوین و دیگر کاخ های معماری اصفهان، در این کوشک نیز اتاق های گوناگون دیده می شود.

عمارت کاخ هشت گوشی است که چهار ضلع آن بزرگ و چهار ضلع دیگرش کوچک تر است و از دو طبقه تشکیل شده است. طبقه اول دو متر از کف زمین بلند تر است. دو پلكان مرکب از ده پایه در دو سوی شرق و غرب آن قرار دارد.

از این پله ها وارد تالار بزرگ هشت گوش به نام هشتی می شوند که وسط آن حوض هشت گوشی ساخته شده است. چهار ضلع بزرگ این تالار باز بوده و به ایوان های اطراف راه داشته است و در چهار ضلع کوچک هشت گوش در هر طرف، دو اطاق چهار گوش است. اتاق های گرداگرد آن هیچکدام مانند هم نیستند.

طرح اشکوب همکف نیز با اشکوب بالا متفاوت است. سقف تالار هشتی گنبدی شکل است و در بالای گنبد قبه کوچکی است که دارای هشت دریچه مشبک است. اطاق های طبقه فوقانی نیز هر یک دارای قبه کوچک تری است. در ایوان شمالی حوض چهار گوشی بوده که آب از فواره آن فوران می کرده و پس از ریختن در حوض از سنگ شیبداری به صورت آبشار سرازیر می شده است.

دور تا دور سکوهای سنگی اطراف عمارت جوی آبی وجود داشته که پس از گردش پیرامون بنا، وارد نهر اصلی باغ می شده است. ازاره های طبقه اول از سنگهای مرغوب یشم ساخته شده و جرزهای آن از آجر تراش است. آنطور که مورخان می گویند: نرده ها از چوب زنگار، و قاب ها و چهارچوب ها از نقره و جام های بلور و شیشه های رنگارنگ ظریف ساخته شده بود و همه جا آینه های بلورین در دیوارها به کار گرفته شده است.

در این تالارها اطاق های آینه کاری کاملی وجود داشته که هر اطاق از باشکوه ترین نوع خود در دنیا بوده است. شاردن بازرگان و سیاح فرانسوی که در زمان شاه سلیمان چند سال در اصفهان به سر برده. در باره این کاخ می گوید : « کاخ هشت بهشت در باغ بلبل قرار دارد، تمام سقف آن موزاییک بسیار عالی است.

بنا در دو طبقه و اطراف آن دالان ها و غلام گردهایی است. در این دالان ها فضاهایی است که زیباترین و فرح انگیز ترین نقاط دنیا محسوب می شود و هر یک به وسیله منفذی که به آن نور می تابد روشن می شود. هیچ یک از این نقاط از حیث شکل و ساختمان و تزیینات شبیه یکدیگر نیست هر جایی چیزهای تازه و گوناگون است.

مدرسه خان شیراز

مدرسه-خان-شیراز

مدرسه خان شیراز را استاد حسین شماعی شیرازی در سال ۱۰۲۴ ساخته است. در گرداگرد میانسرا حجره هایی است که همگی دارای یک ایوانچه هستند در اشکوب بالا فضای باز پشت رواق ها، برای بحث بوده است. مدرسه بزرگ ملاصدرا روی سر در مدرسه ساخته شده بود. یکی از ویژگی های طرح مدرسه، این است که شمار برخی اندام های آن بر پایه اعداد مقدس بوده است. شمار حجره های آن ۹۲ تا است که به حروف جمل، نام مبارک پیامبر اسلام (ص)در می آید.

پنج مدرس و دوازده راهرو داشته برابر پنج تن و دوازده امام. راهرو هم فضایی است که انسان را به سویی هدایت می کند. دو اتاق و اتاق های درس خارج آن روی هم ۱۴ تا بوده. گاهی با جمع زدن اندام های بنا به هم باز به عددی معنا دار می رسیم. افزون بر آن چهار اتاق دیگر هم هست، یعنی اتاق گیاه شناسی، اتاق خادم، اتاق چراغ دار و اتاق مؤذن که روی هم آید ، که تعداد سوره های قرآن است. بدین گونه از این ساختمان، هم کارکرد خود را می گرفتند و هم این چنین باورهای خود را نشان می داده اند. مدرسه در شیراز است اما سبک معماری اصفهان را دارد.

ارسن کرمان

ارسن-کرمان

ارسن ابراهیم خان کرمان از دوره دوم شیوه معماری اصفهان بجا مانده است. و در بر گیرنده بازار، گرمایه، آب انبار، مدرس و خانه مدرس است. بازار آن در انتهای بازار گنجعلی خان است و قیصریه نام دارد. که حجره های دو اشکوبه و بلندای در خوری دارد که در میانه آن جلو خانه مدرسه قرار دارد. کهن ترین کتیبه در مدرسه ابراهیم خان به سال ۱۲۳۲ قمری است، ساختمان مدرسه دارای اتاق شاه نشین، محراب و غرفه های گرداگرد آن است.

ساختمانی دو اشکوبه با بادگیری بلند و چهار سویه و آسمانه آن همانند پوشش تخت است، که حمام زیبای ابراهیم خان در کنار مدرسه و بازار است. در آسمانه آن چفدهای پنج او هفت کار شده است. معمار آن از بزرگان معماری اصفهان سلطان محمد یزدی بوده است.

ارسن گنجعلی خان

ارسن-گنجعلی-خان

ارسن گنجعلی خان کرمان به شیوه اصفهانی در سال ۱۰۰۵ تا ۱۰۳۴ به فرمان گنجعلی خان فرماندار شاه عباس در کرمان ساخته شد. و معمار آن استاد محمد یزدی بوده ا است. این ارسن در برگیرنده مدرسه، کاروانسرا، حمام، آب انبار، ضرابخانه و مسجد است. که همه، گرداگرد یک میدان جای دارند. مدرسه گنجعلی خان در پهلوی شرقی میدان در سال ۱۰۰۷ ساخته شده است. کتیبه آن به خط علیرضا عباسی، خوشنویس به نام سبک معماری اصفهان است. بر بام ساختمان دو حیاط است، یکی از آن مدرسه و دیگری برای خادم آن است.

باغ فین

باغ-فین

در کنار آثار و بناهای گوناگونی که در سراسر ایران و در دوران های مختلف بنا شده، باغ های ایرانی نیز جایگاه ویژه ای در آثار معماری ایران دارند. که بسیاری از آنها معروف و مشهور بوده و شرح و وصف آنها در کتاب  های تاریخ و سفرنامه هایی که توسط جهانگردان و سیاحانی که از ایران بازدید داشته اند  آمده است.

این باغ ها، معمولا جزء فضاهای کاخ ها و یا خانه های اعیان و اشراف بودند، که تعدادی از آنها هنوز باقی است. معروف ترین این باغ ها: چهار باغ اصفهان، باغ ارم شیراز، باغ دولت آباد یزد، باغ ماهان کرمان و باغ فین کاشان است. این باغ در روستایی به همین نام در نزدیکی کاشان به سبک معماری اصفهان ساخته شده است.

طراوت و زیبایی این باغ مربوط به چشمه پر آبی به نام سلیمانیه است، که تقریبا در جنوب آن قرار دارد. آب زلال این چشمه در حوض های سنگی و آب نماها و جوی هایی که با زیبایی و نظم خاصی در چهار جهت اصلی و اطراف باغ کشیده شده اند، جاری است.

آب نماها با کاشی سنتی فیروزه ای و فواره های سنتی که به فاصله های معین در وسط آنها قرار دارند جاذبه ویژه ای به این باغ داده اند همچنین سروهای بلند و سر سبز و کهن ایرانی در چهار باغچه بزرگ باغ جلوه ای استثنایی به این باغ ایرانی داده اند به طوری که تقریبا همه افرادی که به کاشان مسافرت می کنند و همچنین بازدیدکنندگان خارجی حتما از این باغ بازدید دارند.

این محل یکی از تفریحگاه های عصر مردم کاشان نیز هست. اطراف باغ دارای دیوار بلندی است و در محوطه باغ چند بنای تاریخی قرار دارد. که مهمترین آنها کاخ شاه عباس صفوی است که در وسط باغ قرار گرفته و سبک بناهای صفوی را دارد. و دیگری، کاخی است که به دستور فتحلیشاه قاجار نظیر کاخ اول در کنار باغ ساخته شده است در وسط این دو کاخ حوض سنگی ساخته شده که آب چشمه سلیمانیه از وسط آن می گذرد. هر دو بنا مشابه کاخ های معماری اصفهان است.

از بناهای معروف دیگر این باغ حمام فین است. که در کنار دیوار باغ به شیوه حمام های قدیمی ایران ساخته شده است. این حمام شاهد یکی از مهمترین وقایع تاریخ بوده است یعنی قتل میرزا تقی خان امیر کبیر از نامدارترین مردان تاریخ ایران به دستور ناصرالدین شاه قاجار که پادشاهی نالایق و بی کفایت بود. مدرسه و مسجد آقا بزرگ کاشان، در دوره شیوه اصفهانی در سال ۱۳۶۸ ساخته شد و چند ویژگی دارد.

یکی اینکه گنبد آن روی ستاوند ساخته شده و گنبد خانه، فضایی باز است. دیگر اینکه مدرسه آن در زیر مهتابی جلوی از مسجد جداشده و نیم اشکوب هم از باغچال یا گودال باغچه که گرداگرد آن حجره ها جای دارند، بالاتر است. بدینگونه، سه بخش اصلی بنا یعنی مسجد، مدرسه و شبستان های زیر زمینی در ارتباط با هم و جدا از هم هستند. این بنا دارای کار بندی و یزدی بندی های بسیار زیباست.

نتیجه گیری سبک معماری اصفهان

باید توجه داشت که قبل از اصفهان، شهر قزوین پایتخت پادشاهان صفوی بود و شاه طهماسب اول، جانشین شاه اسماعیل کاخ بزرگی در قزوین با پوشش کاشی معرق ساخت که نام عالی قاپو داشت. ولی بر اثر زمین لرزه شدید به کلی ویران شد. حکومت صفوی با شاه اسماعیل که مردی جسور و مشهور بود شروع شد.

در عهد او بسیاری از هنرمندان و صنعتگران به دربار او آمدند و بناهای بسیاری ساخته شد که اغلب آنها خراب شدند. دو اثر مربوط به دوران حکومت او در معماری اصفهان موجود است. یکی مسجد علی و دیگری مسجد هارون ولایت است. در ابتدای حکومت صفوی بناها به شیوه آذری ساخته می شدند.

اما پادشاهان صفوی که با کشورهای اروپایی و کشورهایی که در همسایگی و نزدیک ایران بودند مانند هند و ترکیه کنونی که با نام عثمانی خوانده می شود، ارتباطاتی داشتند. تجمل، جلال و شکوه به ویژه از معماری عثمانیان وارد سبک اصفهانی در معماری ایرانی شد. بدون آنکه تقلیدی صرف از هندی ها و عثمانیان داشته باشند. به همین جهت، بر تزیینات بناها در معماری اصفهان از هر لحاظ افزودند.

با ظهور شاه عباس اول، عصر زرین معماری صفوی آغاز شد و و به علت علاقه وافر او به هنر و غرور و بلند پروازی هایی که داشت و با کمک ثروتی که فراهم کرده بود، دوران تازه ای را در معماری ایران آغاز کرد.

این دوره از معماری گرچه درخشان ترین عصر معماری نبوده ولی عصر اعتلای آخرین نمایش معماری اسلامی ایران است. چرا که بعد از آن، معماری ایران هرگز شکوفا نشد که هیچ، حتی به فراموشی سپرده شد. شاه عباس بناهای بسیار و گوناگونی به ویژه کاروانسرا های متعدد را در سراسر ایران احداث کرد و چون اصفهان پایتخت بود، در آنجا ساخت و ساز بسیار کرد.

یکی از مورخان می گوید: در زمان او اصفهان ۱۶۲ مسجد، ۴۸ مدرسه ، ۱۸۲ کاروانسرا و ۲۷۳ گرمابه داشته است. میدان بزرگ مرکزی اصفهان که نام نقش جهان دارد نیز به سبک اصفهانی در معماری ایرانی ساخته شده و  یکی از شاهکارهای معماری ایران و جهان است. این میدان علاوه بر بناهای زیبایی که در اطراف آن ساخته شده محل سان و رژه و نمایش گوناگون در اعیاد و روزهای ویژه بوده است.

منابع:

سبک شناسی معماری ایرانی

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دو × یک =

مشاوره و خرید